Katarzyna Żerdziewska
Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii w Józefowie będzie rozbudowane. Część nowego budynku zostanie w pełni dostosowana do diagnozowania i terapii niemowląt. Jest to szczególnie ważne, bo szpital stara się o utworzenie ośrodka zdrowia psychicznego małego dziecka. To może być pierwsza taka placówka w Polsce. Samorząd Mazowsza na inwestycję przeznaczył prawie 188,5 mln zł.
Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii obejmuje opieką dzieci i młodzież z zaburzeniami psychicznymi, uzależnieniami od substancji psychoaktywnych oraz wymagającymi rehabilitacji ogólnoustrojowej i neurorehabilitacji w wieku od 0–18 lat. Posiada największą w województwie mazowieckim, jak również w Polsce, liczbę łóżek stacjonarnych (122) i dziennych (97) miejsc w psychiatrii dziecięco-młodzieżowej. Realizuje swoją działalność w kilku lokalizacjach, tj. w Warszawie, Zagórzu, Józefowie i Otwocku. Usługi medyczne świadczone są w oddziałach stacjonarnych, dziennych i w poradniach specjalistycznych. Już niebawem rozbudowana zostanie placówka w Józefowie.
Nowy budynek będzie miał około 12 257 m2 powierzchni. Został zaprojektowany wokół trzech wewnętrznych patiów, które doświetlają jego wnętrze naturalnym światłem. Nowe przestrzenie zyskają oddział psychiatryczny dla dzieci oraz szkoła przyszpitalna. Oddzielne skrzydło zostanie przeznaczone dla niemowląt i ich rodziców. Przebudowę przejdzie również izba przyjęć.
– Powstanie przyjazne otoczenie do leczenia, nauki i odpoczynku. Nowością na skalę krajową jest stworzenie ośrodka zdrowia psychicznego niemowlęcia i małego dziecka. Razem z zarządem szpitala popieramy ten projekt – podkreśla marszałek Adam Struzik.
Na parterze znajdą się: Oddział Rodzica z Dzieckiem (10 pokoi dla 10 pacjentów wraz z rodzicami), Psychiatryczny Oddział Dziecięcy (22 pokoje dla 44 pacjentów), część z gabinetami terapeutycznymi, kawiarnia z salą terapii zajęciowej, część administracyjna, kuchnia i kaplica.
Komfortowe, estetyczne pokoje zyska także przyszpitalna szkoła. Uczniowie będą mogli korzystać z nowej sali gimnastycznej i sali teatralno-kinowej.
– Będą to warunki na miarę XXI w. Takie zaplecze pozwoli dzieciom uczyć się w nowoczesnych salach, a także rozładować nagromadzone emocje oraz rozwijać kulturalne zainteresowania – zaznacza członkini zarządu województwa Elżbieta Lanc.
Dodatkowym atutem jest stworzenie nowoczesnego zaplecza edukacyjnego.
– To bardzo ważne, ponieważ nasi specjaliści prowadzą zajęcia ze studentami, szkolą lekarzy i psychoterapeutów, edukują rodziców. W czasach, kiedy zamykają się oddziały psychiatryczne dla dzieci, my idziemy pod prąd – otwieramy nowy oddział, nową szkołę i nową izbę przyjęć, poprawiając jakość leczenia pacjentów. Oprócz leczenia zajmujemy się również profilaktyką zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży oraz ich rodziców. W nowej lokalizacji będziemy rozwijać psychoedukację dla rodziców, aby uczyć ich postępowania z zaburzonym dzieckiem. Mam również dobrą wiadomość dla lekarzy rezydentów, studentów i praktykantów, którzy zyskają nowe przestrzenie wykładowe, bibliotekę oraz zaplecze socjalne. Powstanie też przestronna sala gimnastyczna i dwie małe sale do ćwiczeń, a także kawiarnia – dodaje Michał Stelmański, prezes Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii sp. z o.o.
Innowacyjny projekt ośrodka dla niemowląt
W Polsce nie ma jeszcze miejsca specjalizującego się w diagnozowaniu i terapii niemowląt. Tę lukę mógłby wypełnić ośrodek w Józefowie.
– Uważam za absolutnie konieczne utworzenie specjalistycznego ośrodka zdrowia psychicznego niemowlęcia i małego dziecka w Mazowieckim Centrum Neuropsychiatrii w Józefowie. Ten szpital już teraz dysponuje doskonałą kadrą, przygotowaną do prowadzenia takiej dodatkowej działalności na szeroką skalę. Oczekujemy na pełne wsparcie ze strony rządu, NFZ i ministerstwa zdrowia, co umożliwi szybką i sprawną realizację tej inwestycji ze środków samorządu Mazowsza – podkreśla przewodniczący sejmikowej Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej Krzysztof Strzałkowski.
Już teraz specjaliści z tego szpitala prowadzą psychoterapię dla rodziców i niemowląt do 12. miesiąca życia. Pacjenci są przyjmowani do Psychiatrycznego Rehabilitacyjnego Oddziału Dziennego Wieku Rozwojowego w Józefowie.
Kierownik oddziału psychiatrii dziecięcej w Józefowie, konsultant wojewódzki w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży na Mazowszu dr n. med. Lidia Popek podkreśla, że szpital i kadra są doskonale przygotowani do prowadzenia takiej działalności na szeroką skalę.
– Pomoc niemowlętom wymaga specyficznego podejścia i wiedzy, innego przygotowania merytorycznego. Od ponad trzech lat rozwijamy innowacyjny projekt psychiatrii i psychoterapii niemowląt, małych dzieci. Dążymy do tego, aby utworzyć ośrodek zdrowia psychicznego małego dziecka i rodziny. Ubiegaliśmy się i wciąż ubiegamy o sformalizowanie tej kwestii. O pomoc zwracaliśmy się zarówno do ministerstwa zdrowia, jak i Narodowego Funduszu Zdrowia. Bez skutku. Negatywne odpowiedzi są dla nas zaskoczeniem, bo rzadko się zdarza, aby odrzucać precyzyjnie przygotowany projekt z zespołem gotowym do pracy.
W odpowiedzi na złożony do NFZ projekt stworzenia ośrodka szpital otrzymał rekomendację przystąpienia do konkursu.
– Trudność polega na tym, że te malutkie dzieci musiałyby wejść w kolejkę wszystkich pacjentów i czekać na przyjęcie np. rok. Myślę, że każdy zdaje sobie sprawę z tego, że niemowlę nie może tyle czekać. W pierwszym roku życia zmiany zachodzą tak szybko, że wymaga to natychmiastowej interwencji. Z tego powodu powstanie takiego ośrodka jest konieczne – dodaje dr n. med. Lidia Popek.
Taki ośrodek pozwoliłby na pomoc dzieciom już na wczesnym etapie życia. Dr n. med. Lidia Popek tłumaczy, że to, co się dzieje na najwcześniejszym etapie życia dziecka, nawet w okresie prenatalnym, wpływa na to, w jaki sposób rozwija się psychika człowieka i jak funkcjonuje on w przyszłości emocjonalnie, społecznie.
– Coraz więcej uwagi poświęca się epigenetyce, znaczeniu traumy w czasie ciąży czy roli więzi i przywiązania. Bada się, czy istnieją jakieś uszkodzenia we wczesnym okresie rozwoju układu nerwowego, które wpływają na zaburzenia psychiczne w najmłodszym wieku.
W Mazowieckim Centrum Neuropsychiatrii pracuje 14 osób, które szkolą się w zakresie psychoterapii niemowląt. Zespół, który może zająć się szczegółową diagnozą, jest jednak większy. Wśród specjalistów są m.in. pediatrzy, neurolodzy dziecięcy, psycholodzy.
– Niezrozumiałe jest dla nas to, dlaczego takie zasoby ludzkie i możliwości nie mogą znaleźć przełożenia na zorganizowanie specjalistycznego ośrodka. Jeśli interwencja psychologiczna, psychiatryczna zaczyna się na wczesnym etapie życia człowieka, to ekonomicznie to się dużo bardziej opłaca, bo zmniejsza się ryzyko zachorowania w późniejszym wieku – podsumowuje dr n. med. Lidia Popek.
Pomoc dla dzieci i rodziców
Rodzice niemowląt mogą znaleźć pomoc w Mazowieckim Centrum Neuropsychiatrii w Józefowie przy ul. 3 Maja 127. Zgłoszenia są przyjmowane telefonicznie pod nr 22 468 25 55 i elektronicznie: [email protected]. Sygnały, które mogą świadczyć o potrzebie psychoterapii, i szczegółowe informacje można znaleźć na stronie internetowej www.centrumzagorze.pl.
Jak dodaje dr n. med. Lidia Popek, problem jest duży i złożony.
– Większość rodziców zapewnia rusztowanie emocjonalne dla rozwoju swoich dzieci. Jest jednak też bardzo duża grupa rodziców, którzy nie są w stanie tego zrobić. Czynników i przyczyn jest wiele, np. rodzice sami mają trudną historię i problemy, matki borykają się z depresją okołoporodową. Takie rodzicielstwo stwarza poważne ryzyko nieprawidłowego rozwoju psychicznego niemowląt lub pojawienia się pierwszych zaburzeń psychicznych. Na świecie są opracowane różne metody terapeutyczne, które mają pomagać we wczesnym rodzicielstwie. Jedną z nich jest psychoanalityczna psychoterapia rodzic–niemowlę, którą w naszym centrum już stosujemy.
Specjaliści z Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii są też założycielami Polskiego Stowarzyszenia Zdrowia Psychicznego Niemowląt (Polish Association for Infant Mental Health – PAIMH). Powstało ono w październiku tego roku w trosce o zdrowie psychiczne niemowląt i małych dzieci. W swojej działalności koncentruje się na fundamentalnym dla stabilnego rozwoju społeczeństwa znaczeniu więzi w relacji rodzic–dziecko. Celem stowarzyszenia jest promowanie i wspieranie zdrowia psychicznego niemowląt i małych dzieci, a także publikowanie osiągnięć naukowych w tej dziedzinie i szeroko pojęta edukacja.
