Asystent jadący ze starszą osobą do lekarza, gdy rodzina jest w pracy, pan „złota rączka” czy pielęgniarka przyjeżdżająca do domu – to tylko niektóre przykłady usług społecznych, jakie mogą pojawić się w mazowieckich gminach. O tym, które najlepiej pasują do danej miejscowości, jak je zorganizować i jak sfinansować, samorządowcy będą mogli dowiedzieć się dzięki doradztwu, badaniom i szkoleniom prowadzonym przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Właśnie została podpisana umowa na unijne dofinansowanie projektu, który pozwoli rozwijać na Mazowszu usługi społeczne.
Takie podejście do rozwiązywania lokalnych problemów społecznych zakłada projekt „Dla Ciebie, dla mnie, dla nas – rozwój usług społecznych na Mazowszu” prowadzony przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej (MCPS). Jego pełna wartość to 45,6 miliona złotych, ale 37,6 milionów złotych pochodzi ze środków unijnych.
– Chcemy wesprzeć samorządy lokalne w zmianie myślenia o rozwiązywaniu problemów społecznych w ich wspólnotach. Dziś akcent powinien padać na usługi społeczne, czyli działania, które są odpowiedzią na potrzeby mieszkańców. Żeby te potrzeby poznać, trzeba je najpierw zbadać i na podstawie tego budować wsparcie czy organizować odpowiednie działania. Jeśli w jakiejś gminie jest większość osób starszych – niech to będą usługi, które ułatwią im samodzielne funkcjonowanie w tym miejscu, np. dowóz do lekarza, asystencja. Jeśli się okaże, że seniorzy są już wystarczająco zaopiekowani, a lokalna młodzież potrzebuje wsparcia np. w postaci psychologa – wówczas trzeba zorganizować taki rodzaj wsparcia w odpowiedzi na taką właśnie potrzebę. Będziemy uczyć diagnozowania, planowania, ale też będziemy podpowiadać, gdzie szukać inspiracji – mówi marszałek Adam Struzik.
Jak wsłuchać się w potrzeby mieszkańców
Przedstawiciele samorządów gmin i powiatów, ale też lokalne organizacje pozarządowe będą mogły korzystać bezpłatnie ze szkoleń, brać udział w konferencjach, spotkaniach sieciujących, a także liczyć na indywidualne doradztwo.
– Wsparcie, które zorganizujemy w ramach tego projektu pozwoli uczyć samorządowców lokalnych i pracowników ich instytucji tego, jak wsłuchiwać się w głos mieszkańców. Usługi społeczne to takie usługi skrojone na miarę. Warto patrzeć na nie jak na inwestycję w lepiej funkcjonującą społeczność, która stawia na szukanie rozwiązań lokalnie i pozwala mieszkańcom jak najdłużej samodzielnie funkcjonować u siebie. Ten projekt pozwoli też wzmocnić lokalne organizacje pozarządowe. To one często są bliżej mieszkańca, mają już wypracowane sposoby działania. Dlatego będziemy pokazywać, jak samorząd może razem z lokalnymi organizacjami budować dobrze zaplanowane usługi społeczne – podkreśla Elżbieta Lanc, członek zarządu województwa mazowieckiego.
Projekt skierowany będzie również do ośrodków wsparcia ekonomii społecznej, bo rola podmiotów z tego sektora może być nieoceniona w tworzeniu spójnego systemu usług społecznych, opartego na współpracy między samorządem, mieszkańcami i trzecim sektorem. Jednocześnie będzie uwzględniał sektor prywatny, ponieważ zlecanie konkretnych, oczekiwanych przez lokalną społeczność usług będzie odbywało się z uwzględnianiem wszystkich, którzy mogą je odpowiednio wykonać.
Problemy społeczne pod lupą
– W ostatnich latach prowadziliśmy unijny projekt „Liderzy kooperacji”, dzięki któremu wypracowaliśmy model współpracy między samorządami gmin i powiatów, między instytucjami pomocy społecznej, edukacji, wymiarem sprawiedliwości. Mamy więc pewne doświadczenia, które posłużą nam w edukowaniu, jak dobierać usługi społeczne i jak spajać poszczególne obszary działania samorządów, by mieszkańcy mogli liczyć na rozwiązania na miejscu – zaznacza Aleksander Kornatowski, dyrektor Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej.
– Sami też będziemy na bieżąco prowadzić badania i analizy, które pozwolą widzieć całość działań w naszym województwie. Ostatecznie chodzi o to, by usługi, które będą dobierane, służyły mieszkańcom danej gminy. Wszystkim, bez wyjątku. Stąd nazwa projektu, która pokazuje, że dobrze prowadzona polityka społeczna to ta, w której widzi się każdego.
W ramach środków na realizację projektu przewidziano zarówno badania, jak i stworzenie informatycznego narzędzia wspomagającego planowanie usług społecznych. Przedstawiciele gmin i powiatów będą mogli liczyć na wsparcie ekspertów w tworzeniu lokalnych planów. Osoby zajmujące się poszczególnymi obszarami społecznymi skorzystają ze szkoleń kompetencyjnych, a w przypadku pracowników socjalnych – ze szkoleń specjalizacyjnych I i II stopnia.
– Dziś zdarza nam się na spotkaniach w małych miejscowościach spotykać z niezrozumieniem dla pewnych określeń, chociażby „opieka wytchnieniowa”. Gdy wyjaśniamy, że chodzi np. o to, by ktoś na kilka godzin w tygodniu odciążył rodzinę w zajmowaniu się schorowaną babcią czy dorosłym już synem z niepełnosprawnościami, przychodzi nie tylko zrozumienie pojęcia, ale i potrzeba skorzystania z takiej usługi. Chcemy więc uczyć samorządowców i ich pracowników, jak wsłuchiwać się w głos mieszkańców. To też nauka tworzenia lokalnych planów rozwoju usług społecznych, pokazywanie wartości współpracy wszystkich instytucji i podmiotów na terenie danej gminy lub powiatu – zajmujących się kulturą, sportem, biznesem, oświatą, pomocą społeczną – bo usługi dotyczą różnych dziedzin życia i uwzględniają każdego mieszkańca – wyjaśnia Luiza Burba, kierownik Wydziału Usług Społecznych w MCPS i koordynator projektu.
Usługi społeczne to usługi, które są zorientowane na człowieka i są przeznaczone do zaspokajania jego życiowych potrzeb. Mają pomagać w realizacji wyzwań i wspierać w sytuacjach kryzysowych. Przyczyniają się do poprawy warunków życia i tworzenia równych szans dla wszystkich oraz zwiększają zdolność mieszkańców do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym.
Projekt „Dla Ciebie, dla mnie, dla nas – rozwój usług społecznych na Mazowszu” jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Priorytet IV Spójność społeczna i zdrowie, Działanie 04.13 Działania w celu zwiększenia równego i szybkiego dostępu do dobrej jakości trwałych i przystępnych cenowo usług.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie
Wartość projektu: 45 618 910,18 zł,
Wysokość wkładu z Funduszy Europejskich: 37 644 724,68 zł.
za: MCPS